ΤΟΝΤΑ - ΡΑΜΠΑ

Ο Τόντα-Ράμπα είναι καρπός της βαθειάς, συγκλονιστικής γνωριμίας του Νίκου Καζαντζάκη με τη Σοβιετική Ένωση, που έγινε σε τέσσερα ταξίδια: 1919, 1925-1926, 1927 και 1928-1929.
Τοπία εξωτικά, αστικά, βιομηχανικά, το καθένα με τα χρώματα και τις μυρωδιές του, ζωντανεύουν από την απαράμιλλη πέννα τού οικουμενικού μας συγγραφέα.
Η Οκτωβριανή Επανάσταση και ο παγκόσμιος αναβρασμός, οι αγώνες των λαών και των ατόμων, οι ελπίδες και οι ματαιώσεις, τα διλήμματα, ο ηρωισμός και η παρακμή, οι οραματισμοί και οι κοσμοθεωρίες, οι εμπειρίες και οι διαπιστώσεις ιστορούνται μυθιστορηματικά, με ματιά κινηματογραφική και έμφαση στη διαχρονική πτυχή των πραγμάτων και των προσώπων.
Ο Τόντα-Ράμπα γράφτηκε το 1929 απ' ευθείας στα γαλλικά. Μετά από περιπέτειες και παλινωδίες, εκδόθηκε το 1934 στο Παρίσι. Εκεί εκδόθηκε ξανά το 1962, με διαφωτιστική Εισαγωγή της Ελένης Ν. Καζαντζάκη. Η ελληνική μετάφραση του μυθιστορήματος, που έγινε από τον Γιάννη Μαγκλή, κυκλοφόρησε το 1956.
Τώρα για πρώτη φορά περιλαμβάνεται στην ελληνική έκδοση η Εισαγωγή τής Ελένης Ν. Καζαντζάκη (1962), μεταφρασμένη από το γαλλικό της πρωτότυπο από τη Μαρία Γιουρούκου, καθώς και Προεισαγωγικό ενημερωτικό σημείωμα του Δρος Πατρόκλου Σταύρου. Πρόκειται για κείμενα που απεικονίζουν, μέσα από ενδιαφέρουσες βιογραφικές και άλλες πληροφορίες, την αγωνιώδη πορεία τής έμπνευσης, συγγραφής και έκδοσης του προφητικού αυτού βιβλίου, το οποίο συγκίνησε «ανώνυμους» αναγνώστες και κορυφαία ονόματα των Γραμμάτων, όπως τον Stefan Zweig και τον Roger Martin du Gard (Νόμπελ Λογοτεχνίας 1937).